Yeni asgari ücret sevinç değil endişe yarattı

Yeni asgari ücret açıklandı.
Belirlenen yeni ücretin neti 8 Bin 500 TL…
Brütü, bir başka anlatımla da işverene maliyeti 10 Bin TL’nin üzerinde…
İşçi temsilcilerinin kabulü yok.
“9 Bin TL’nin altındaki bir rakamı kabul etmeyiz” demişlerdi zaten…
İşveren temsilcileri belirlenen rakama “evet” dediler.
“Evet” demesine dediler de “gönül rızasıyla” dedikleri söylenemez…
Asgari ücretteki artış için “kötü” demek doğru olmaz…
Artış oranı için “iyi” bile denilebilir.
Ancak “iyi” denilebilecek artışla oluşan yeni asgari ücretin “yeterli” olduğu söylenemez.
Ekonomik koşullar ortada…
2022 yılının ilk günü ile birlikte başlayan zam sağanağı aralıksız olarak devam ediyor.
Hayat çok pahalandı.
“Alım gücü” de “yok” denilecek kadar azaldı.
Yeni belirlenen asgari ücret, alım gücünü yükseltir mi?
İstenilen düzeyde olmasa bile elbette ki yükseltir.
Gel gör ki, bu güç uzun ömürlü olmaz…
Enflasyon düşürülmediği sürece 2-3 ay sonra o güç kalmaz…
Yeniden bugünlere dönülür.
Enflasyonla ilgili oldukça iddialı sözler söyleniyor.
Daha önce de hep söylendi.
“Çare” olarak “reçeteler” sunuldu.
Ancak boşuna…
Hazırlanan, süslü laflarla sunulan “reçeteler”, enflasyon derdine çare olamadı.
Geçmişe bakılınca bugünlerde edilen iddialı sözlere inanmak olanaksız…
Keşke gerçekleşseler.
Asgari ücretliler ve çalışanlar için söylenecek daha çok şey var.
Ancak sözü daha fazla uzatmaya gerek yok.
Asgari ücretin bir de işveren yanı var.
Temsilcileri belirlenen rakama “kabul” dediler.
Ekonominin içinden çıkamadığı kriz iş dünyasını da vurdu.
Sanayiciler de tüccarlar da gerçekten çok zor durumdalar.
Çarkı döndürmekte zorlanıyorlar.
Döndüremeyenler de oluyor.
Esnafın hali için ise “içler acısı” demek yanlış olmaz…
Eskişehir Lokantacılar ve Kasaplar Esnaf Odası Başkanı Bahar Bilen, 2022 yılını değerlendirirken açıkladı.
“Bir yıl içerisinde 220’ye yakın lokantacı işyerini kapattı. 300’e yakın lokantacı işi yürütemeyip işyerini devrederek mesleği bıraktı. Sıkıntılarımız gerçekten çok büyük.”
Bahar Bilen, oda üyelerinin durumunu ortaya koydu.
Diğer oda başkanlarından ses çıkmıyor.
Ancak, diğer esnafların durumunun lokantacılardan hiç farkı yok.
Onlar da büyük sıkıntı içerisindeler.
Bu durumda olan esnaf yeni asgari ücretin yükünü nasıl kaldıracak?
Bahar Bilen lokantalar açısından olacakları açıklıyor.
“…Bu sadece asgari ücretlinin maaşında kalmıyor aynı zamanda kalifiye elemanlarımız bugün asgari ücretin epey üstünde maaş alıyorlar ve aynı oranda ona da yansımaya devam edecek. Asgari ücretliye 3 bin lira zam verilecek kalifiye eleman 10 bin liraya çalışıyorsa 13-15 bin lira olacak. Bu işverenin üzerinde çok ciddi bir maliyet oluşturuyor. Devlet vergi oranlarını gözden geçirmeli ve işverene destek vermeli. Yoksa bu kayıt dışını tetikler, sigortasız eleman çalıştırmalar artar ya da esnaf kaldıramaz maliyeti ve dükkânı kapatmak zorunda kalır. Asgari ücret tabii ki olmalı ama arkasından enflasyonu tetikleyecek hareketlerin önüne geçmek lazım.”
Bahar Bilen’in “olacak” dedikleri böyle…
Aynı konuda Eskişehir Genç İşadamları Derneği Başkanı Ulaş Entok’un söyledikleri de şöyle;
“…Ne yazık ki işverenlerin maliyetleri karşılamakta zorlandığı, neredeyse pek çoğunun sadece işletmesini ayakta tutmak adına faaliyet gösterdiği bu dönemde asgari ücrete yapılan artışın sadece işveren tarafından karşılanması mümkün gözükmemektedir. Prim ve diğer giderleri ile sadece bir personelin dahi yaklaşık 12.000 TL maliyetle istihdam edilmesi ve bu konuda sürdürülebilir tablo çizilmesi pek çok işletme adına imkansızdır.
Mevcut artışın en azından bir kısmının devlet tarafından üstlenilmesi ve işveren üstündeki yükün hafifletilmesi elzem bir durumdur. İşverene kolaylık sağlayıcı tedbirler devreye sokulmazsa gerek şehrimiz gerek ise ülkemizde işsizlik oranı hızlı bir şekilde yükselecek, pek çok işletme faaliyetini durdurmak ve personel sayısını azaltmak zorunda kalacaktır.”
Ulaş Entok’un söyledikleri de böyle…
2 Başkanın söylediklerine itiraz etmek olanaksız…
“Olacak” dedikleri olur.
Daha önce oldu da zaten…
Bunu önlemenin yolu da belli…
Yükün azaltılması…
Yol belli de uygulanır mı?
Bugüne kadar uygulanmadı.
Bugünden sonra uygulanacağını beklemek de hayalcilik olur.
Yeni asgari ücret sonunda belirlendi.
Taraflardan hoşnut olan yok.
Büyük endişe hakim… Bir yanda işsizlik diğer yanda iflas endişesi var.
Umarız ki, endişeler boşa çıkar.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Vedat Alp Arşivi