
Gürcan Banger
Yeni Teknolojiler, Yeni Dünya
Bilgisayar veya eşdeğeri cihazların işlem motoruna “işlemci” adı verilir. Bunların işlem yapma hız ve özelliklerindeki (veri işleme gücündeki) gelişmeler ile yazılımın ufku genişledi. Yeni açılımların en önemlisi, yapay zekâ temelli yazılım uygulamaların kolaylaşması ve yaygınlaşması oldu. İnsan düşünme ve karar süreçlerinin makineler tarafından gerçekleşmesi olan yapay zekânın yeteneklerini çok daha ötelere taşınacağına tanık olacağız.
Yapay zekâ ve öğrenenler makineler konusundaki çalışmalar anlayan, öğrenen, öngören, uyum sağlayan ve kendi başına karar alıp uygulayabilen daha ileri ve karmaşık sistemlerin yaratılmasına yol açacak. Bu durumu dışa doğru açılan bir sarmal veya üstel büyüyen ilerleyiş olarak kabul edebiliriz. Her an daha akıllı cihazlar ve programlar üretilecek.
Paralel işlem gücünün, gelişkin algoritmaların ve büyük veri yığınlarının varoluşuyla birlikte artık yeni bir teknolojik çağ gündemdedir. Teknoloji kendi yolunda gelişmeye devam ederken firmaların bunlardan yararlanmak üzere yeni iş modelleri, stratejiler ve senaryolar üretmeleri gerekiyor.
Diğer yandan akıllı uygulamaların çalışma süreçlerine katkısı sadece sanal yardımcılar olmakla sınırlı kalmayacak. Bir işletmenin pazarlamadan satışa, üretimden güvenliğe, planlamadan ürün geliştirmeye kadar tüm fonksiyonları etkin biçimde yapay zekâ odaklı olarak geliştirilmiş akıllı uygulamalardan yararlanacak. Bu uygulamaların kendi altyapıları olarak büyük veri ve analitikler teknolojisinden yararlanmaları yanında geleneksel türlere göre daha fazla kullanıcı kolaylığı, hız, kalite ve müşteri deneyimi gelişimi sağlaması da bekleniyor. Yazılım geliştiriciler için yeni imkân ve iş fırsatları oluştuğunu da ekleyebiliriz.
önümüzdeki dönemde akıllı ve ağlar üzerinden iletişim kurabilen nesnelerin sayıca artışı yanında çeşitlendiğine de tanık olacağız. Kısa vade için yapılan öngörüler akıllı ve bağlantılı nesneler arasında robotların, çeşitli boyutlardaki insansız uçan araçların ve kendi başına karar üretip eyleme geçirebilen (otonom) cihazların gelişimini içeriyor. Bu sayılanlar yeni teknolojik pazarın ve tüketim yapısının küçük sayılabilecek bir parçasını ifade ediyor.
Buna karşılık bu ürünlerin yer alacağı alanlar kendilerinden çok daha büyük yeni pazar nişlerinin oluşmasına yol açacak. Halen kullanılmakta olan –bunlar ya da başkaları– ürünler, yapay zekâdan daha fazla yararlanıldığı gelişmiş sistemler veya cihazlar tarafından ikame edilecek. Ev, ofis, fabrika, sağlık, eğlence vb. gibi alanlarda her şeyin daha ‘zeki ve akıllı’ olmaya başladığı bir sürecin ilk aşamalarını yaşayacağız.
Akıllı ve bağlantılı nesnelerde yapay zekâya eşlik eden diğer önemli nitelik bağlantıda yer alma ve iletişim kurmak becerisidir. Dolayısıyla şimdiye kadar sadece akıllı olmakla farklılaşan sistem ve cihazlar özellikle kablosuz bağlantı teknolojisinin gelişimiyle birlikte daha ‘iletişebilir’ hale dönüşerek ‘geçmişteki sessizlik ve yalnızlıklarından kurtulacaklar’. Diğer yandan daha fazla enformasyonun ağ üzerinde dolaşır hale gelmesi, hem mülkiyet ve kullanım hakkı hem de siber güvenlik ve mahremiyet açısından yeni sorun ve konuların gündeme gelmesine olacak. Ağların, dolayısıyla İnternetin gelişimiyle birlikte teknoloji dünyası yeni bir bilişim hukuku sorunu ile karşı karşıya gelecek.
(Devam edecek)