Yenilikçi Yenilikler – 3

 


İnovasyon ve yeni teknolojilerin yer aldığı tabloyu değerlendirmeye devam edelim. Bazılarını hatırlamak, kimilerini de esinlenmek üzere; halen değişik seviye ve biçimlerde uygulaması yapılan başka inovasyon ve teknolojilere de göz atabiliriz. Bunlardan bazıları bizim yaşam çevremiz ve ar-ge / ür-ge ortamlarımız için de geçerli olabilir.


 


Enerji


Günümüzün ve bugünden bakışla geleceğin en önemli sorunlarından birisi enerji olmaya devam edecek gibi görünüyor. Enerji türleri arasında ise elektrik giderek daha fazla ön plana çıkıyor. Bu nedenle elektrikle beslenen ürün ve hizmetler için başka enerji türlerinin elektriğe dönüştürülmesi çalışmaları artarak sürüyor. Bu arada gelişmiş toplumlarda çevre kirliliği yaratan petrol ve kömür gibi fosil kaynakların kullanımı da hızla azalıyor. Elektrik üretiminde güneşten ve rüzgârdan yararlanma giderek daha fazla ilgi çekiyor. Bunun uygulamalarından birini okyanuslar üzerine kurulmaya başlayan geniş rüzgâr tarlaları olarak görüyoruz.


 


Güneş, her zaman değerli enerji kaynaklarından biri olmayı sürdürecek. Günümüzde güneş enerjisi toplayan –henüz bu enerji kaynağının büyüklüğüne erişememiş– teknolojilerle elektrik dönüşümü sağlamaya çalışılıyor. üzerinde çalışılan yeni konulardan bir tanesi, güneşin gücünden daha yoğunlaştırılmış biçimde yararlanma üzerinedir. Bu yaklaşım kısaca yoğunlaştırılmış güneş gücü olarak isimlendiriliyor.


 


Bulunduğumuz her ortam belli bir sıcaklığa (bir başka deyişle ısı potansiyeline) sahiptir. Yenilikçi çalışmalardan bir diğeri, yaşam ortamlarında mevcut olan ısı enerjisinin örneğin elektriğe dönüştürülmesi üzerinedir. Buradaki soru, ortam ısısının mikro ölçekli hasat edilmesinden enerji üretmeye yeni cevaplar bulmaktır.


 


Enerji transferi ile devam edelim. Her ne kadar kablosuz bağlantı ile uzak mesafelere erişecek teknolojiler yeterince gelişkin değilse de; bu tür bağlantı yerel ağlar ve İnternet konusunda değerli bir çözüm oldu. Şimdi sıra, sınai ve ticari anlamlarda elektriğin kablosuz olarak iletilmesindedir. Akıllı telefonlar gibi el cihazlarının kablosuz şarjı konusunda uygulamalar olmakla birlikte bu konuda daha fazla yenilikçi çalışmaya ihtiyaç olacak. Diğer yandan yeni cihazların enerji kullanma verimliliğinin artması ve daha düşük enerji şartları ile çalışan yeni ürünlerin tasarlanması inovasyon bekleyen alanlar arasındadır.


 


Tarım ve Beslenme


Tarih tercihini kentleşmeden yana yapmaya devam ediyor. Ne yazık ki; kentleşme, aynı zamanda kırın (yani tarım topraklarının) daha hızlı yok edilmesini de beraberinde getiriyor. Hâlbuki kentleri besleyen olan yiyecek ve içeceğin ana kaynakları ise kırda yer alıyor. Bu bağlamda yaygınlaşan kentleşme beslenme kaynakları konusunda ne yapılması gerektiği konusunda soruları da beraberinde getiriyor. Bu alanda yenilikçi yaklaşımlardan birisi, yatayda azalan tarım toprakları soruna dikey tarım çözümüdür. Burada geleneksel tarımın yatayda üretme tercihleri yerine dikey oluşumlarla yeni tarımsal alanlar yaratma, bunu da mümkün olan durumlarda kent mekânlarında gerçekleştirme öngörülmektedir. Bazı uygulama örnekleri görülmeye başladı.


 


Hassas tarım bir başka yenilikçi çalışma alanıdır. Hassas tarım, ürünlerdeki tarlalar arası ve alan içi değişkenliği gözlemlemeye, ölçmeye ve karşılık vermeye dayalı bir tarım yönetimi kavramıdır. Hassas tarım araştırmalarının amacı, kaynakları korurken girdilerin getirilerini iyileştirmek amacıyla tüm çiftlik yönetimi için bir karar destek sistemi tanımlamaktır. Yeni bilişim, iletişim ve sensör teknolojileri sayesinde çeşitli ölçümlerin yapılması, bunlara ilişkin karar ve eylemler üretilmesi bu yaklaşımın özünü oluşturur.


 


Beslenme ile ilgili bir başka çalışma alanı olan kültürlenmiş et, hayvanların kesilmesi yerine yapay olarak hayvan hücrelerinin yetiştirilmesiyle üretilen etlerdir. Bir hücresel tarım şeklidir. Kültürlenmiş et, rejeneratif tıpta geleneksel olarak kullanılan aynı doku mühendisliği tekniklerinin birçoğu kullanılarak üretilir.


 


(Devam edecek)

Önceki ve Sonraki Yazılar
Gürcan Banger Arşivi