Dünden bugüne ne değişti? Dün yaşamın odağı dış ortamda, doğa ile doğrudan etkileşim şeklindeydi; kapalı mekâna ancak barınma ve korunma için özel şartların oluştuğu durumda gerek duyulurdu. Kısaca modernleşme diyebileceğimiz süreç dış ile için insan yaşamındaki önem sırasını değiştirdi. Bugün artık baskın olan iç yaşamdır. Evler, iş yerleri, alışveriş merkezleri, okullar gibi dıştan soyutlanmış kapalı mekânlar yaşamımızın odağında yer alıyor. Buna karşılık insanın günlük yaşamındaki doğa ile doğrudan etkileşimli dış mekân kullanımı ise ‘aksesuar’ düzeyine indi.
Şehrin dar sokakları, kale duvarları gibi binaların oluşturduğu caddeler, aralara sıkışmış parklar arasında yürüyüş yaparak veya bisiklet binerek dışsal fanteziler üretiyoruz. Bu arada; geçmişte dış mekânda oluşan insanlar arasın her türlü iletişimi ve etkileşimi de sanallık sayesinde dar odalar ve kapalı kapılar arkasına sıkıştırdığımızı da hatırlamak lazım.
1990’lı yıllardan sonra bilgisayar ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, “İnternet Arkadaşlığı” olarak isimlendirebileceğimiz yeni bir iletişim ortamının yolunu açtı. İnternetin, arkadaşlığın biçimini etkileyecek biçimde gelişmesinin arkasındaki başlıca neden, teknolojinin yaşamımıza karşı koyulamaz biçimde girişidir. İnternetin sağladığı en önemli olanak, coğrafi uzaklıkların ortadan kaldırılmasıdır. Bu sayede çok uzak mesafelerde, farklı dil ve kültürlerdeki insanlarla iletişim imkânı oluştu.
Uzaklıkların getirdiği zorluklar ortadan kalkarken, bizlerin de kendi kültürümüzü İnternet ortamına taşıdığımızı unutmayalım. Bu açıdan bakıldığında; İnternet ortamındaki iletişim, büyük ölçüde karşılıklı bireylerin sosyal ve kişisel kültürlerinin etkisi altındadır. Bu anlamda toplumumuzdaki İnternet arkadaşlığı anlayışının, yaşadığımız sosyal, ekonomik ve kültürel sorunların yansılarını taşıması şaşırtıcı değildir.
İnternet arkadaşlığının, sanal olmaktan kaynaklanan ‘yaşama yabancılaşma’ veya ‘yaşamdan ötekileşme’ unsurunu içermesine karşın, uygun biçimde kavrandığında iletişim açısından zamanı iyi kullanmak gibi yararları da olabilir. Ayrıca iki arkadaşın biraraya gelerek bilgi ve haber paylaşmasında, daha ekonomik ve daha kısa olmak gibi bir yararından söz edebiliriz. Bu yaklaşımın geçerli olması için, insanların kendilerine uyguladıkları bazı kuralları olması gerekir. İnternet arkadaşlığını içi boş, verimsiz bir kahvehane sohbetine çevirerek elde edilebilecek fazlaca bir yarar yoktur.
Günümüzde sokağın giderek çocuklar açısından sorunlu hale geldiği ‘haklı’ nedenlerle tartışma götürmüyor. Anne ve babalar; çocuk kaçırmalardan, trafik kazalarından veya hijyenik olmayan sokak koşullarından son derece rahatsız durumdalar. Sokağın çözülemeyen sorunları karşısında çocuğun evde bilgisayar başında arkadaşlarıyla sohbet etmesi onları mutlu ediyor. Böylece çocuğun güvende olduğunu düşünüyorlar. Bir başka deyişle; bilgisayar başına zincirleyerek çocukların sokaktaki zararlı etkilerden uzak tutulabileceği fikri giderek yaygınlaşıyor. Bu görüşe, yaşadığımız sağlıksız kent koşullarını düşününce hak vermemek mümkün değil.
İnternet ortamının ikili özelliği var. Bir yanıyla yalnızsınız, diğer yönüyle iletişim kurabileceğiniz bir kalabalık karşısındasınız. İnternet arkadaşlığının, ‘anında olabilmek’ gibi bir özü var. Sorunlarını paylaşmak isteyen kişi, anında ve kolaylıkla bir dert ortağı bulabiliyor. Çözülemeyen bir sorun karşısında çok çeşitli önerilerle buluşabiliyorsanız. Özel bilgilerinizi paylaşmadığınız takdirde İnternet ortamında sizi dinleyecek bir ‘terapist’ de bulabilirsiniz, bir sapık da… Önemli olan, aradığınızın ne olduğundan emin olmaktır.
Pek çok insanın farklı ilgi alanları var. Bunlar arasında gerçekten birikim ve deneyim gerektiren çok özel alanlar olabilir. Bu konuda çevrenizde bilgi ve deneyim paylaşacak bir arkadaş bulmakta zorluk çekmeniz çok olağandır. Bu tür bilgi paylaşımı için İnternet, ideal bir iletişim ortamı oluşturmaktadır. İnternet arkadaşlığını sadece kişisel sohbet olarak algılayan pek çok insan, konunun bu yönünü dikkate alamıyor. Günümüzde İnternetin tüketim amaçlı kullanımı üretici yönlü kullanımının çok önünde yer alıyor. Olumlu açıdan bakıldığında; İnternet arkadaşlığı, dev bir kütüphane veya veri tabanı ya da akıl yoğunlaşması gibidir. Oradadır; yararlanmanız ve paylaşmanız için sizi beklemektedir.
