Ortaokul ve lise yılları, bir roman yazma hayalimin baskın olduğu bir dönemdi. Bazı başlangıç denemeleri de yapmıştım. Ama yazdıklarımın hiçbiri beni tatmin etmedi. Çoğunlukla temayı ve olay örgüsünü yetersiz buldum. Her seferinde daha iyi bir ‘kurmaca fikri’ buluncaya kadar roman yazma düşüncemi erteledim.
Zaman, beni toplumun kanalizasyonundan kral dairesine kadar yaşamın değişik kategorilerinden geçirdi. Yaşam deneyimim zenginleşti. Bir roman (kurmaca anlatı) için gerekli ‘hikâyeyi’ oluşturabilecek olgunluk, renk ve çeşitliliğe ulaştı aklım. Ne yazık ki; vardığım son noktada roman (kurmaca anlatı) konusundaki eski heyecanımı yitirmiştim.
Daha sonraki yıllarda kurmaca anlatı yazma merakımın bir kez daha depreştiğini gözledim. Ama kendimi erteleme bahanesiyle midir nedir, bu kez de bir başka gerekçe buldum kendime yazmamak için… Eğer bir romanda insanlar olacaksa muhtemelen kadınlar ve erkekler olacaktır. Hâlbuki erkek yazarlar tarafından yazılan romanlara dikkat ettiğimde, kadın karakterlerin erkek bakış açısından yapılandırıldığını görüyorum. Erkek yazarlar, genelde kendi algı dayanaklarına uygun kadın karakterini ya da kadınların erkeklerden duymayı istedikleri formatta bir kadını yazıyorlar. Her ikisi de gerçeği ifade etmiyor. Özetle; erkek yazarların yarattığı kadın karakterler kadının farklılığını yansıtmıyor; kadın elbiseleri giydirilmiş erkek paradigması (‘erkek ezberi’) olmaktan öteye geçemiyor. Özetle; bir erkeğin kadını yazması pek kolay değil…
Bunları anlattığımda; “Ben, kadın-erkek ayırmam. Benim için insan önemlidir” diyenler oluyor. İnsanları bir insani bütünlük içinde kavramaya ne itirazım olabilir ki? Ama bu yaklaşım, aynı anda bir itirafı da içeriyor. Kadın ve erkek arasındaki, farklı cinsiyetlere mensup olmaktan ve bu ayırıma uygun kültürle yetiştirilmekten kaynaklanan farkın bilinmediği itirafını içeriyor.
Kadın ve erkek, insan olmanın ortak niteliği ötesinde birkaç yönden farklıdır. Bunu söylerken sadece toplumsal cinsiyetten değil, bilişsel cinsiyetten de söz ediyorum. Bu farklılığın bir yönü, insanın dişisi ve erkeği olmaktan kaynaklanır. Bir başka yönü ise erkek egemen bir dünya kültüründe kadınların ve erkeklerin farklı yetiştirilmeleridir. Cinsiyetler arası farklılıklar doğru kavranmadığı sürece kadının ve erkeğin yaşamsal dinginliği ve uyumu bulması zor olmaktadır. Böyle bir kavrayış için ise öncelikle kavramaya odaklı olarak kişinin saygılı, çalışkan, iyi niyetli, empatik ve hoşgörülü olması gerekir.
Kadın ve erkeğin farklı beden, karakter ve biliş yapılarına sahip olmaları bir sorun kaynağı gibi görünür. Örneğin ‘kadınların anlaşılmaz olduğu’ düşüncesi, günlük konuşmaların ötesinde sanata bile konu olmuştur. Erkek düşünce ve davranış modelinin anlaşılmaz olduğundan şikâyet eden pek çok kadın olduğundan da eminim. Hâlbuki sorunun kaynağı, çoğu zaman kadın ve erkeğin birbirini anlamak için yeterli gayret içinde olmamalarındandır. Evlilik veya arkadaşlık gibi ortamlarda ise taraflardan birisi karşılıklı anlaşma zemininin oluşması için emek verirken, diğer tarafın ilgisiz, kayıtsız, hatta kendi kimliğinde ısrarcı olması da doğru iletişimin kurulmasını engellemektedir.
Taraflardan birinin gayreti demişken, önemli bir durumu ayırt etmem gerekir. Cinsler arası bir ilişkinin sürekliliğinin sağlanması için taraflardan birinin gayret göstermesi, onun karşı tarafı ‘doğru anladığı’ anlamına gelmez. Bir ilişkinin kalıcılığındaki önemli bir adım, kadın veya erkek olmaktan kaynaklanan düşünce, algı ve davranış modelinin ve farklılığının diğer cins tarafından doğru bilinmesidir. Kadının ve erkeğin kendi anlayışlarında ısrar ederek gösterdikleri gayretler, beraberinde sadece ayrım ve çatışma alanlarının büyümesini getirir.
Kısaca; eğer bir erkek olarak kadınları anlaşılmaz buluyorsanız, şu sorunun cevabını aramanızı öneririm: “Kadınlar ne der, ne demek ister?” Eğer bir kadın olarak erkeklerin anlaşılmazlığından şikâyet ediyorsanız, o zaman bu sorudaki ‘kadınlar’ sözcüğü yerine ‘erkekler’ koyun ve öyle cevaplamayı deneyin. Gerçek ve doğru cevapların mutluluğunuza katkı yapacağından emin olabilirsiniz. Kolay gelsin.
