Olumlu (pozitif) olmak sadece bir kişisel gelişim gevezeliği midir? Yoksa olumluluğun gerçek yararlarından söz edebilir miyiz? İnsan psikolojisi üzerine yapılan çalışmalar bize bu konuda bazı ipuçları veriyor. Örneğin olumluluk kişide özgüven artışı sağlıyor. Aynı zamanda başkalarının kişiye yönelik güven duygularında da artışa neden oluyor. Daha fazla inisiyatif alınmasında sağlam bir temel oluşturuyor. Kişinin kendini değerli bulmasını ve özdenetim becerisini iyileştirmesini kolaylaştırıyor. Bir yandan daha az enerji ile daha fazla iş yapabilmesine (verimliliğini artırmasına) zemin hazırlarken, diğer yandan sarsıcı duygusal dalgalanmaların önüne geçiyor.
Sonuç olarak olumluluk, kişisel isteklerin yerine gelmesinde, sorunların çözülmesinde ve ihtiyaçların tatmininde önemli bir katalizör (kolaylaştırıcı ve hızlandırıcı) rolü oynuyor. Özetle; kişisel ve çevresel gerginliği azaltmanın, daha iyi kişisel sağlık şartlarına kavuşmanın ve yaşamın her alanında verimliliği artırmanın yolu olumlu düşünme ve davranma tarzını geliştirebilmekten geçiyor.
Olumluluğun en önemli yararlarının başında kaliteli zihinsel ve duygusal sağlığa sahip olmak sayılabilir. Hiç kuşkusuz; bu türden iyi sağlığın bedensel iyiliğe yansıları da olacaktır. Ama bunlar sadece yaşamsal gerçeğin sadece bir kısmıdır. Pozitif bir insan aynı zamanda olumlu, iyileştiren ve geliştiren ilişkiler ağı demektir. Olumlu insanlar birbirini çeker. Olumluluk temelinde kurulmuş ilişkiler iş yaşamında ve sosyal ortamlarda sinerji yaratmaya neden olur. Ekonomik ve sosyal çevrelerde meslektaşlar, özel arkadaşlar veya aile bireyleri ile memnuniyeti yüksek işbirliği yapmak için olumluluk tarzı önemli bir veridir. Başka hangi nedenlerle pozitif olmayı isteyebilirsiniz? Muhtemelen başka genel ve özel nedenler de sayabiliriz.
Bizi kaliteli bir yaşamdan uzaklaştıracak negatifliğin açıklanabilir nedenleri olmalı. Olumlu olmamızı engelleyen eksikliklerimiz olabilir. Bunları fark edip tamamlayarak daha kaliteli bir duruma geçebiliriz. Bir diğer ihtimal de olumsuz hissetmemize neden olan olaylar ve duygulanımlardır. Olumsuzluk kaynağı olan belli başlı duygulanım özneleri öfke, hüsran ve üzgünlüktür. Negatif oluşumuzun temellerinde geçmişte yaşanmış ve izler bırakmış birtakım olaylar ve kişiler bulunabilir. Bunlarla ilgili olarak zihinsel haritamızın ve ezberimizin şekillenmiş olması muhtemeldir. Eğer bunların varlığını, karakterini kavrayabilir ve önlemler alabilirsek olumluluk yolunda ciddi adımlar atmış oluruz.
İnsanın zihinsel ve duygusal olarak kendisini iyileştirmesinin kaçınılmaz kuralı kişinin kendisine karşı açık, saydam, (ne kadar başarabilirse o denli ‘objektif’ olması) ve kendisiyle ilgili konulara cesaretle yaklaşabilmesidir. Sorun yaşayan kişilerin bir kısmı kendi sorunlarını hatırlamanın ve üstüne gitmenin kendilerini daha mutsuz edeceğini düşünürler. Hâlbuki böyle bir durum sadece olumsuzluğa ve mutsuzluğa yol açan sorunları sırtlarında ‘zulüm yükü’ olarak taşıdıkları anlamına gelir. Problem taşındıkça büyür ve daha zorlu hale gelir. Yapılması gereken, çözmek üzere sorunun üzerine gitmektir.
Küçük bir çaba ile yola çıkılabilir. En silik mürekkep bile en iyi hafızadan daha kalıcıdır. Yazmanın her zaman için sorunları görünür hale getirmedeki başarı katkısını biliyoruz. Önce sizi mutsuz, dolayısıyla negatif (öfkeli, asabi, düş kırıklığına uğranış, üzgün) yapan olayları veya kişileri ya da durumları bir kâğıda listeleyin. Daha sonra listedeki her durum için buna neden olan kaynakları bir başka kâğıda listeleyin. Bilgisayara kaydedebilirsiniz. Mümkünse bir yakın arkadaşınızın da benzer bir liste yapmasını isteyin. Yüz yüze, samimi bir ortamda listelerinizi karşılaştırın. Farklılıkları görün ve bunları yorumlayın. Olumsuzluğun nedenlerini birlikte bulmaya çalışın. Karşılaştırma yapabilmek her zaman için sorunları daha iyi görebilmemize neden olur.
Eğer liste karşılaştırması ve tartışma yapabileceğiniz yakınlıkta bir arkadaşınız yoksa listeyi ve listedeki durumların nedenlerini kendi başınıza ele almayı deneyebilirsiniz. Kendinizin terapisti olmak çok da zor olmayabilir.
