Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları (LİHKAB) Yasası, 29 Haziran 2005 günü yürürlüğe girmiş ve "90 gün içerisinde, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM)'nce yönetmeliğin hazırlanması gerektiği," yasanın 11. maddesinde belirtilmişti. Ancak yönetmelik yaklaşık, 3 yıl sonra, 5 Mayıs 2008 günü yürürlüğe girebilmiştir.
Bu alanda, tartışmalar bitmedi. Yönetmelik kapsamında geliştirilen sınav sisteminin ve puanlama üzerinde tartışmalar, hala devam etmektedir. Elbette yeni bir uygulama olan Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları ile ilgili sorunlar olacaktır. Bu sorunlar, zaman içinde çözülecektir.
Ülkemizde, % 70 ağırlıklı 120 soruluk bir sınav ve % 30 ağırlığı olan mesleki deneyim belgesinden elde edilecek puana göre lisans verilmesi hedeflenmektedir. Bu yöntem ise tartışmalıdır. Oysa Avrupa ülkeleri özelinde, lisanslı büro açmak içi, gereken koşullar incelendiğinde, çok geniş perspektifli teorik sınav, pratik uygulamaya yönelik sınav ve 1 ile 3 yıl arasında değişen, staj koşulları karşımıza çıkmaktadır.
Elbette bu alanda, deneyim sahibi olan, LİKAB sahibi insanlarımız da var. Bu insanlarımızdan biri de Tepebaşı LİHKAB sahibi, 17 Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlerimizden, Sayın İbrahim TANOZ ve Odunpazarı LİHKAB yetkili mühendisi Sayın Cüneyt KOYUN' dur.
Tepebaşı LİHKAB sahibi, Sayın İbrahim TANOZ' la, Lisans Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları hakkında, sohbet ettik. Sayın TONOZ, konuya hâkimiyeti ile dikkat çekti. Bugüne kadar yaptıkları, Aplikasyon, parselin yerinde gösterilmesi, birleştirme, İrtifak hakkı tesisi veya terkini, cins değişikliği ve bağımsız bölüm hatası düzeltmesi alanlarında, yaptıkları çalışmalarda, başarılı performans sergiliyorlar. Müşterinden de övgü alıyorlar.
Kadastro teknik hizmetlerinden, tescile tabi olmayan işlemlerin yapım ve kontrolü tescile tabi olan işlemlerin, yapım ve sorumluluğu, lisanslı harita mühendislik bürolarınca, yerine getirilir. Ancak kamu kurum ve kuruluşları ile lisans sahibi harita ve kadastro mühendislerinin, diğer yasalar ve ilgili mevzuata göre hak, görev ve yetkileri devam eder. Bu işlemlerden, aplikasyon ve parselin yerinde gösterilmesi işlemlerinin, tescil yönü bulunmadığı için, Lisanslı Bürolarda, başlar ve biter. Lisanslı bürolar, teknik belge teminini, kadastro müdürlüklerinden yapar.
LİHKAB, ilgili belediyeden imar çapı alabilmek, Zeminde parsel sınırlarını belirtmek için, Parsel sınırlarına, tel örgü, beton duvar vb. ile çevirmek isteyen talep sahibinin parsel sınırlarını, arazide görmek istemesi durumunda, ayrıca 1:25.000 ölçekli haritalarda konum belirlemek amaçlı 6º 'lik koordinat değerlerinin ilgili kurumlara (DSİ, İller Bankası, Orman Gen. Md. vs.) verilmesi, vb. amaçlar için, Aplikasyon işlemi yaparlar.
LİHKAB, yer gösterir. Yani parselin veya bağımsız bölümün bulunduğu yerin, herhangi bir ölçme işlemi yapmadan, paftası ile vaziyet ve bağımsız bölüm planındaki şekil ve ölçü değerlerinden faydalanarak, mahallinde ilgilisine gösterilmesidir.
Ayrıca hatalı blok veya bağımsız bölüm numara düzeltme işlemi, bir şekilde tapu planındaki numarası hatalı yazılan daire, ofis, dükkan gibi bölümlerin hatalı numaralarının düzeltilmesi ve bir taşınmaz malın cinsinin, yapısız iken yapılı veya yapılı iken yapısız hale; bağ, bahçe, tarla vb. iken arsa veya arazi iken, bağ bahçe vb. duruma dönüştürmek için, paftasında ve tapu sicilinde, yapılan işlem yapılmasını sağlar.
LİHKAB, kamuya açık veya taşınmazın erişimi için, kullanılan ve tapu planlarında, yol, meydan, sokak gibi tanımlanan alanların sınırlarının, belirler.birbirine bitişik birden çok parsellerin, bir parsel haline dönüştürülmesini sağlarlar.
LİHKAB, İrtifak hakkı, Medeni Kanun ve ilgili diğer kanunlarla tanımlanan hakların, ilgili taşınmaz malların, harita ve belgelerinde gösterilmesi ve tescili için yapılması gereken işlemlerdir. Genellikle, yolu olmayan parsellerin yola ulaştırılması içi, geçit hakkı şeklinde kurulmaktadır.
LİHKAB, kanunla verilen Kadastro Teknik Hizmetlerini yerine getirebilmeleri için, ulaştırma, harç ve döner sermaye ödemeleri yapma, tapu planı tasarlama, yapı yeri işleri yapma gibi sorumlulukları bedeli karşılığında üstlenebilirler.
Hülasa LİHKAB ve kadastro çalışmaları, gayrimenkul değerleme, bir gayrimenkulün nitelik, fayda, çevre, kullanım koşulları gibi faktörlerinin, dikkate alınarak, değerinin objektif bir şekilde belirlenmesidir.
İlimizde faaliyet gösteren, Tepebaşı LİKAB yetkilisi, Sayın İbrahim TANOZ ve Odunpazarı LİHKAB yetkilisi, Sayın Cüneyt KOYUN' başarılı çalışmaları, halktan övgü alırken, LİKAB' ların geleceği açısından da örnek çalışmalar, sergiliyorlar.
Kutluyoruz.