4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)

4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)

NASREDDİN HOCA ŞENLİKLERİ!

     Nasreddin Hoca şenlikleri başlıyor. Sivrihisar’da, 1-3 Temmuz tarihleri arasında
.4-9 Temmuz tarihleri arasında da Akşehir de düzenlenecek. Nasreddin Hoca ile ilgili etkinlikler, genellikle de eğlence ve şenliğe yöneliktir. Yerel bazla da sınırlıdır.
               Oysa Nasreddin Hoca ile ilgili etkinliklerinde amaç,  ulusal ve evrensel mercek ve perspektiften  ”  TANIMAK” ve “TANITMAK” olmalıdır.
               Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Sayın Öcal Oğuz, Nasrettin Hoca’nın, 43 ülkede nesilden nesile sözlü kültür vasıtasıyla anlatıldığını belirtti. 28 ülkenin çalıştayda yer aldığını söyleyerek, "Biz bunu Nasrettin Hoca’nın ’nereli’ olduğu üzerine değil de ’nerelerli’ olduğu, ne kadar geniş bir coğrafyada benimsendiği üzerinden gitmeliyiz" demişti.
               Geçmiş yılarda, Eskişehir’de, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, her yıl geniş kapsamlı toplantılar yaparak, ortak akıl”, “ortak payda “ ve “toplum katılımı” kavramları ışığında, programları belirliyordu. Ancak zamanla bu gelenek etkinliğini kaybetti..
              Nasreddin Hoca, ülkemizde, Eskişehir ve Konya’ da, gerçek kimliği ile tanıtılamadı. Kamuoyuna mizah, fıkra ve nükte üstadı olarak tanıtıldı; “gülme” kavramı ön plana çıkartıldı. 
             Nasreddin Hoca, ilgili olarak da yeteri kadar da hakkında araştırma yapılmadı.
             Ayrıca Nasreddin Hoca’ya, ait piyasada çok sayıda eser mevcuttur. Ancak tamamına yakını kulaktan dolma bilgiler ve fıkralarla doludur. Pek çok fıkranın, Nasreddin Hoca’ya ait olmadığı da ortadadır. 
                Maalesef bugün de etkinliklerde, fıkra yarışmaları düzenlenerek, tarihsel süreç içindeki hatalar devam ettiriliyor.
                  Elbette bu tabloda, ilgiler ve halkımız kadar, örgün eğitim kurum/kuruluşlarımızın, özellikle de üniversitelerimizin, büyük sorumluluğu var. Çünkü üniversitelerimizin ilgili bölümleri, Nasreddin Hoca’yı araştırma konusu yaparak, elde ettiği bilgileri kamuoyu ile paylaşmaları gerekir. 
               Öte yandan Türk tarihinde, kimi cesareti, kimi fedakârlığı, kimi sadakati kimi düşünceleri ile şöhret bulmuş mümtaz insanlarımız vardır. Bu isimleri anıldığında, karakterleri akla gelir. Yunus Emre ve Nasreddin Hoca, bu insanlarımızdan ikisidir.
                Bu iki düşünürümüzü, bugünkü ve gelecek nesillere tanıtma görevi, öncelikle eğitim kurum/kuruluşlarına ve il, ilçe ve beldelerimize, Özellikle de üniversitelerin, ilgili bölümlerine ve Halk Bilimcilerimize düşmektedir.
                   Nitekim Japon Halk Bilimcisi, Sayın Mitksuko Kojima, Nasreddin Hoca’ yı, her yönü ile ele alıp,  doğru bilgileri ulaştı. Hatta hangi fıkraların Nasreddin Hoca’ya ait olup olmadığını bilecek kadar da onu tanıdı.
                Japon Halkbilimcisi Sayın Mİtsuko Kojima’ ya göre, Nasreddin Hoca,  “HALK FİLOZOFU”, “SOSYOLOĞ” , “MÜDERRİS”, “ALİM”,  “PSİKOLOG”  “HUKUKÇU”  ve” TASAVVUFÇU”  dur. Yani bir düşünürdür Bütün bu meziyetlerinin gereğini, halkın anlayacağı dille, yani nükte şeklinde, yerine getirmeye çalışmıştır.
          Sayın Mitsuko KOJİMA, bir sohbete “Nasreddin Hocayı çok iyi anlayarak onu Japonya’ya tanıtmak istedim. Tanıtmak istememin nedeni ise, Hoca’nın fıkraları içinde derin dersler var. Nasreddin Hoca sadece Türkiye’ye ait bir insan değil, öyle derin bir Dünya’nın felsefesine sahip olan Nasreddin Hoca’yı, Japon insanlarına tanıtmanın iyi olacağına inandım.”  Demiştir.
            Nasreddin Hoca ile ilgili elde ettiği bilgilerle, Japonya’da Nasreddin Hoca günleri düzenledi. Gelen davetleri karşılamakta da büyük güçlük çekti.  Nasreddin Hoca’yı da Japon halkına sevdirdi.
           Japon Halk Bilimcisi Sayın MİTSİKO KOJİMA, Nasreddin Hoca’yı, tanımayı tesadüflere ve kulaktan duyma sözlere bırakmadı. O nedenle de, üç yıl Türkçe öğrendi. Daha sonrada, Nasreddin Hoca’ yı, her yönü ile ele alıp, doğru bilgileri ulaştı. Hatta hangi fıkraların, Nasreddin Hoca’ya, ait olup olmadığını bilecek kadar da onu tanıdı.
               Tokyo Metropolitan Müzesi’nde, 2003 Türkiye Yılı nedeniyle açılan, `Türkiye`de Üç Büyük Medeniyet" sergisi çerçevesinde düzenlenen, “Nasreddin Hoca" konulu konferans, büyük ilgi görmüştü. Sayın MİTSİKO KOJİMA’ nın, Türk kültürü hakkında verdiği konferans, müze ziyaretçilerinin, büyük ilgi gösterdiği etkinliklerin başında geldi.            
              Sayın MİTSUKO KOJİMA ile yapmış olduğumuz sohbette, pek çok fıkranın, Nasreddin Hoca’ ya ait olmadığını söyledikten sonra " Kişi fıkra söylemiş, tutulabilmesi içinde Nasreddin Hoca’ ya mal etmiş" dedi.
             Sayın MİTSUKO KOJİMA’ ya göre, Nasreddin Anadolu halkının yaşama biçimini, güldürü öğesini, alay ve eğlenme türünü, övgü ve yergi becerisini dile getirmiştir. O’ nunla ilgili gülmeceleri oluşturan öğelerin odağında, sevgi, yergi, övgü, var
             Sayın Mitsuko Kojima’ nın tespit ettiği, bu öğeler, Anadolu insanının, belli olaylar karşısındaki tutumun yansıtan, düşünce ürünlerini oluşturur. Nasreddin Hoca, halkın duygularını yansıtan, bir gülmece odağı olarak ortaya çıkarılır.
           Halkımız, Nasreddin Hoca’nın dilinde ve düşüncelerinde kendi düşüncesini buldu ve sesini duyurdu. Yaratıkları fıkraları, Nasreddin Hoca’ya mal etmeleri de bundandır. 
         
          Nasreddin Hoca, Yunus Emre ve Mevlana gibi, insanlarımız,  evrensel kimlik taşırlar. O nedenle de her yere giderler, her yere yerleşirler ve her yerde yaşama imkânı bulurlar. Bu gelişmeler, Nasreddin Hoca ve Yunus Emre gibi, insanlarımızın, ne kadar müstesna insanlar olduğunun da tescilidir
           Nasreddin Hoca, yalnız ülkemizin değil,  Türk dünyasının;  dünyadaki hemen, tüm ülkelerin, tanıdığı ve tanımak istediği bir düşünürdür. Onun için de Ülkemiz ve Eskişehir’de yapılacak olan, Nasreddin Hoca etkinliklerine, ulusal ve uluslararası perspektiften bakılmalı ve şenlik programları da buna göre şekillendirilmelidir.
               

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM) Arşivi