
Buğrahan Doğangil - DUVAR
Eskişehir’de kiralara güncelleme bitmiyor
Asgari ücret zammı çalışanın cebine daha 1 hafta önce girdi. Zam dediğime bakmayın hükümet asgari ücretliye resmen sadaka verdi. Net 17 bin TL’ye gelen yüzde 30 civarında zam görüyorum ki kimseyi memnun etmiş değil. Asgari ücretli yine yokları oynamaya devam ediyor.
5 binlik iyileştirmenin haberleri kamuoyunda duyulur duyulmaz artık hepimizde refleks haline gelen piyasa fiyat takibine ben de başladım. Marketlerde, çarşıda, pazarda, mağazalarda etiketler ne denli değişti, değişiyor elimden geldiğince takip etmeye çalışıyorum. Asgari ücrete yapılan zam sonrası hem her ürüne, mala belirli miktarlarda “güncelleme” yapıldı. Şubatta zamlı maaşlar cebe girdikten sonra ise yeni zam güncellemelerinin de devam ettiğini görüyorum.
Zamlı ürün kalemlerinden bence en önemlisi konut. Sonuçta hepimizin yaşamak için bir çatı altına ihtiyacı var. Barınma hakkına sahip olamayan ve sokaklarda yaşamını sürdürmek zorunda kalan yurttaşlarımız olduğunu ve maalesef onlar için yeterli imkanlar yaratmaktan çok geride olduğumuzu da söyleyerek sözlerime devam edeyim…
Barınma üzgünüm ki kişisel giderlerimiz arasında en büyük alanı kaplıyor. Tek kişi çalışan bir kiracının Eskişehir’de bugün ortalama kira gideri en az 10 bin TL bandında. 10 bin TL de çok yakın gelecekte iyimser bir rakam olarak kalacak gibi görünüyor. Çünkü Eskişehir’de konut kiralarına tabiri caizse gıdım gıdım, gün gün zam geliyor. 3 kişilik veya 4 kişilik ailelerin yaşayabileceği 2+1 ortalama evler ise yeni kiracılar için ortalama 15.000 TL’nin altına inmiyor.
Bir asgari ücretli bir eşi ve çocuğu ile tek maaş alarak, kiracı olup asla hayatını idame ettiremez. 2 kişi bir hanede çalışsa bile toplam 44 bin TL bir para haneye giriyor. 15 bin TL kira, kış aylarında 3-4 bin TL faturalar desek, konut giderini çıktığımızda bir aileye ortalama 25 bin TL para kalıyor. Bu ailede okula giden bir çocuk olduğunu varsaydığımızda yine kıt kanaat bir geçim savaşı tablosu karşımıza çıkıyor.
“Konut sadece Eskişehir’de mi pahalı?” diyenler olacaktır. Elbette sadece şehrimizde pahalı değil. Ancak ben bugün şehrimiz özelinde bir sorun üzerine konuşmak istiyorum…
Geçtiğimiz günlerde Eskişehir’in yeni sayıma göre nüfusu açıklandı. Şehir nüfusunda bir artış söz konusu ancak; öyle aman aman artan bir tablo ile karşılaşmadık. Nüfus artış hızı da düştü. Eskişehir’e yeni konutlar inşa edilmesine rağmen halen kiraların durmadan artmasını ben anlayamıyorum. Üstüne üstlük Sümer, Vişnelik, Yenibağlar ve birkaç merkezi mahalle nüfusunun azaldığı bir denklemde kira artışları bana mantıklı gelmiyor. Bu saydığım mahallelerde nüfusun düşmesi de besbelli yüksek kiralardan kaynaklanıyor. Ancak nüfusu azalan Yenibağlar’da en basit 1+1 dairenin kira bedeli cüzi de olsa azalacağına günden güne artıyor.
Fiyat artışında arz-talep önemli değil miydi? Yoksa ben mi yanlış biliyorum…
Buradan da görüyoruz ki şehrimizin büyük kısmında apaçık fahiş kira uygulaması var. Peki, ülkemizde ekonominin bu denli zor günlerden geçtiği bir zaman diliminde ev piyasasını fahiş fiyatlara çekenler hiç mi vicdanınız sızlamıyor? Maaşının yarısından fazlasını size kira ödeyen insanları düşünün belki biraz olsun talep artmadan kiralara “güncelleme” yapmaktan vazgeçersiniz.
Herkese iyi hafta sonları diliyorum. Sevgiyle kalın…