Bu güne kadar yaptığım psikoterapi seanslarının genelinde hep aynı sorun var: diğer insanların davranışları. Bizim insanlara dair beklentilerimiz, yapılanlar ya da yapılmayanlar. Bizi insanların sadece yaptıkları değil aynı zamanda beklediğimiz ve biz beklenti içindeyken karşımızda ki insandan bu davranışları görmememiz durumu da bir sorundur. . Tam olarak burada sizinle meşhur bir sözü paylaşmak istiyorum: Latincesi “Homo homini lupus” olan “İnsan insanın kurdudur”sözü  durumu özetler nitelikte. Yani bize en büyük zararı yine diğer insanlar veriyor.

Diğer insanların bize verdiği zararların çok az kısmı fizikseldir, çok büyük bir kısmı ise psikolojik manipülasyonlar yoluyla gerçekleşir. Bunların arasında ise en çok bilineni hatta bi noktada mutlaka bizim de deneyimleyebileceğimiz, belki maruz kaldığımız ya da duyduğumuz bir durumdan bahsetmek istiyorum. En azından bu konu da daha bilinçlenmek ve bu duruma maruz kalıyorsak farkedip önlem almak adına.

Gaslighting, adını 1938 yapımı Gas Light isimli tiyatro oyunundan alan bir psikolojik şiddet türüdür. Karşı tarafa çeşitli oyunlar oynayarak, kişinin hafıza, algı ve akıl sağlığını sorgulatarak, kendisinden şüphe etmesine ve psikolojik sorunlar yaşamasına neden olmaktadır.

Peki bu tiyatro oyunu ne anlatıyordu?

Bella ve Jack adında bir çift aynı evde yaşıyor ve o yıllarda gaz lambası ile aydınlanıyorlardı. Jack, her akşam yatmadan önce gaz lambasının ışığını azar azar kısıyordu. Işığın gittikçe loş hale geldiğini fark eden Bella, bir gün Jack’e ışığın loş olduğunu söyleyerek, Jack’in ışığı kısıp kısmadığını sordu. Jack ise Bella’nın saçmaladığını, gözlerinin bozulduğunu ve yaşlandığını söyleyerek ilk manipülasyonu yapmaya başladı. Bir süre bu durum Jack tarafından bilinçli bir şekilde yapılmaya devam ediyor. Bella ise artık yargılanmak ve hor görülmek istemediği için artık ışığın loş olduğunu ve aydınlatılmasını istediğini söylememeye başladı. Böylece Bella gözlerinin bozulduğu veya yorgun olduğu düşüncesini kabul etmeye ve bu durumu iyice içselleştirmeye başlamıştı. Bella artık kendi fikirlerini rahatça ifade edemeyen, yorum yapmaktan kaçınan, kendi gözlem ve düşüncelerine güvenemeyen, kafası karışık birisi haline gelmiştir. Ancak, olaya sonradan bir dedektifin dahil olmasıyla Jack’in planları alt üst olmuştur ve gerçek sonunda öğrenilmiştir.

Hayatta hepimiz Bella kadar şanslı olup üstümüzde uygulanan bu manipülasyonların farkına varamayabiliriz. Gaslighting fark edilip, önlem alınmadığı sürece bir çok psikolojik soruna neden olmaktadır.
•    Kaygı bozuklukları
•    Depresyon
•    Öfke patlamaları
gibi çeşitli psikolojik rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Kişinin, özgüvenini yitirmesine, sınır çizmekte güçlük çekmesine, kendisinden şüphe etmesine, yoğun suçluluk duygusu hissetmesine ve bağımlı hale gelmesine neden olan gaslightingten profesyonel yardım ile kurtulmak mümkündür. Önemli olan ‘FARKINDA OLMAK’tır.