Psikolog Yağmur Gökşen Bulut

Psikolog Yağmur Gökşen Bulut

Şiddeti öğrenmek

Şiddetin fiziksel, cinsel, psikolojik gibi birbirlerinden farklı boyutları vardır. Şiddet gündelik yaşamın pek çok alanında karşımıza çıkmakta özellikle de aile içerisinde yoğun olarak yaşanmaktadır. Aslında şiddetin kuşaktan kuşağa aktarıldığını söylemekte bu süreçte uygun olabilir. Bu süreçte biz psikologlar sosyal öğrenme kuramının oldukça önemli olduğunu savunuruz. Albert Bandura’nın Sosyal öğrenme kuramının aşamaları 6 şıkta temellenmiştir.

Öngörü kapasitesi, insanlar önceden yaşadıklarından çıkarımlar yaparak geleceğini şekillendirme yetisine sahiptir.

Sembolleştirme kapasitesi, Bandura’nın inanışına göre insanlar çevresinde gördüğü her şeyi zihninde sembolleştirmektedir.

Güdüleme süreci, Genel olarak insanlar ödüllendirilen davranışları yapabilmeye meyillidir.

Dolaylı öğrenme kapasitesi, Bireyler başkalarının davranışlarını ve o davranışın sonuçlarını gözlemleyerek de öğrenebilirler.

Kendini düzenleme, Bireyler kendi hayatlarını kontrol etme ve düzenleme gücüne sahiptirler...

Kendini yargılama kapasitesi, sosyal öğrenme kuramında en temel ilke sayılabilen ‘Öz yeterliliktir’.

Bu ilkeye göre bireyler aile içi şiddeti çocukluktan yetişkinliği geçiş sürecinde aile içerisinde ya da önemli rol modellerin gözlemlenmesi yoluyla dolaylı ya da doğrudan öğrenilebilir. Rol model modellerin gözlemlenmesinden bahsederken bu süreçte de medyanın kişinin şiddeti öğrenmesinde çok büyük etkisi vardır. Kişi medyada gördüğü ve kendisine model olarak aldığı kişiyi taklit etmeye başlar onun yaptıklarını doğru yapmadıklarını ise yanlış olarak adlandırır. Kişi model alma ya da taklit yoluyla öğrenme geliştirdiğinde gözlemlediği figürler (anne, baba, öğretmen, arkadaş, herhangi bir televizyon dizisi, televizyondaki kahraman gibi olabilir) her ne hareketi yaparsa yapsın kişi bunu doğru olarak nitelendirir.

Bununla ilgili yapısal araştırmalar baskıcı bir ortamda yetişen ve aile içi şiddete tanıklık eden çocuklarda yetişkin hayatında bir şiddet uygulayıcısı olduğu yönündedir. Kısacası şiddete tanıklık eden ya da buna medya yoluyla maruz kalan yani şiddeti gören kişiler kendilerini yetiştirirken kişiliklerini inşa ederken gördükleri, daha doğru ifadeyle öğrendikleri bu tutum ve davranışları benimseyerek meşrulaştıracaktır. Kendilerini de de bu şiddeti uygulama konusunda yetkin sayacaklardır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Psikolog Yağmur Gökşen Bulut Arşivi