4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)

4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)

SAĞLIKLI KENTLER HAREKETİ

                             


             Dünya Sağlık Örgütü tarafından, şehircilikle ilgili ciddi çalışmalar yapılıyor. DSÖ’ nün 1978’de Alma-Ata da,  yarattığı kıvılcım, l981 yılında, “2000 yılında herkese sağlık stratejisinin geliştirilmesiyle, bunun uzantısı olarak dünyada ilk kez, “ Sağlıklı Kentler Projesi “ başlatıldı.


             Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölge Ofisi, Sağlıklı Kentler Projesini “Herkes için sağlık” prensiplerinin, yerel seviyede uygulanmasını sağlayan, bir araç olarak tanımlamaktadır.


                 Sağlıklı Kentler Hareketi, “Herkes için sağlık” sloganıyla, yola çıkan hareketle, Kentlerin, sağlıklı, temiz ve güvenli bir yerleşim yeri yaratmak üzerine deneyimlerini paylaşarak, tüm vatandaşların yaşamaktan mutlu olacakları bir çevre yaratmaktır.,


             Ayrıca eşitlik temelinden yola çıkarak, din, dil, ırk, kültür, sınıf ve düşünce farkı gözetmeksizin, eşit ve kaliteli bir yaşam ortamı sağlamak için, sağlık, ulaşım, çevre gibi alanlarda, ortak projeler geliştirmek,


             Sağlık, hem yerel, hem de küresel düzeyde, çevremizle doğrudan bağlantılıdır. Sağlıklı bir yaşam tarzı, konut kalitesi, iş, ulaşım, gıda, toprak, su ve hava kalitesi, sağlık önlemleri, katı atıklar, iklimin istikrarı konularını içermektedir.


             Kent yapısının kalitesi, insan sağlığı için, bir temel niteliğindedir. Bugünün kentlerindeki problemler, yoksulluk, eşitsizlik, kirlilik, işsizlik, işe, mallara ve hizmetlere erişim zorlukları, toplumsal bağlılığın azlığı, konut ve diğer alanlardaki düşük kalite ile ilişkilidir.


            Sağlıklı Kentler Hareketi, herkes için sağlık temeline oturtularak, halk sağlığına yeni yaklaşımların uygulama yöntemiyle gösterildiği, bu hareket, 1986 yılında, Avrupa’da seçilen 11 kent ile başlamıştır.


             Kısa sürede kıtanın, 30 ülkesinde oluşturulan ulusal ağlar ile 1400 kent ve kasabaya ulaşmıştır. Zaman içerisinde hareket daha da genişlemiş, Avrupa’da uygulanan stratejilerin kendi ortamlarına uyarlanmasıyla Avustralya, Kanada ve Amerika’da da bazı kentlere ulaşarak, küresel bir hareket niteliği kazanmıştır.


.            Eskişehir’de, DSÖ ’nün, “Sağlıklı kentler Projesi”, Tepebaşı Belediye Başkanı,  Sayın  Ahmet ATAÇ,  zamanında, başarılı bir şekilde yürütüldü. Hatta yapılan çalışma, etkinlik ve faaliyetlerden dolayı övgü de alınmıştı.


             Ayrıca da toplum katılımı, Sağlıklı Kentler Projesi için olmazsa olmaz konumdadır.  Eskişehir’in, yerel bazdaki sorunlarını çözebilmesi ve çağdaş şehircilik kriterlerini yakalayabilmesi, Toplum katılımındaki performansı ile eşdeğerdir.


             Belediye başkanları, belediyelerin icraatına toplum katılımını,  nasıl yansıtacaklar veya ne gibi yöntemlerle katılımı artıracaklardır, halkın bilmesi gerekir. Çünkü halka rağmen, belediye hizmetlerinde, başarılı olmak mümkün değildir.


              Belediyelerin yaptığı projelerde, kişilerin, fiziki, sosyal ve biyolojik çevreye ve bütünlüğüne, akışı önemlidir. Bu alanlardaki karar verme sürecinde, yerel yönetimlerin, yeri ve payı da büyüktür.


                Diğer bir gerçekte, belediye başkanlarının hedefi, doğrudan doğruya şehirleşmeye yönelik politikalar ise, yanlış ve sağlıksız şehirleşmenin doğurduğu,  sosyo-ekonomik ve kültürel problemler,  göz önünde tutularak yapılabilir.


             Kentlerdeki  “işsizlik” “sektörler arası dengesizlik”, “mahalleler şehirleşme dengesizliği”, “altyapı hizmetlerinde tıkanma”, “ çevrenin tahribi ve fiziki plansızlık”, “ gelir dağılımındaki adaletsizlik”,” sosyal tabakanın derinleşmesi” “kültür değişimi ve kültür boşluğu”,” toplum hayatında çözülme”  gibi problemleri de dikkate alması gerekir


            . Belediye Başkanları, bu problemleri, bütün olarak  kabul edip, toplu olarak mı, yoksa tek tek ele alıp kademeli olarak mı  çözecekler; halka açıklamak zorundadırlar.


            Çünkü şehircilikte problemler, vaat ve lafla değil, belli Proje ve yöntemlerle çözülür. Eskişehirlilerin ikna olabilmesi ve tercihini doğru yerde ve doğru alanda kullanabilmesi de bu gelişmeye bağlıdır.


           Elbette Eskişehir’in, doğru şehirleşme için çok geciktiği söylenecektir. Ama bu dönüşü olmayan bir yol da değildir. Yeter ki Çağdaş şehircilik kriterleri daima rehber ve hedef alınsın, dünün, bugünün ve yarının Eskişehir’deki şehirleşme serüvenleri tam idrak edilebilsin ve bu idrakin ışığında, kararlı adımlar ve isabetli projeler yapılabilsin.


             Sağlıklı Kent Projesi’ ni, dikkate alan kentlerde şehircilik anlayışı, " Çok kesimli" ve" Çok Merkezli" kentlerdir. Hatta "Büyüme Koridorları" adı verilen, şehirlerarası otoyolların, iki tarafına serpilip gelişen, "ÇEVRE ŞEHİRLERİ" şeklinde ortaya çıkmaktadır.


               Hülasa çağımızdaki şehirler, merkezi belli olmayan kentlerdir. Yeni kentlerin, nerede başlayıp, nerde bittiği bile belli değildir. Yüzlerce kilometrelik büyüme koridorlarının etrafında, devamlı büyüyen ve gelişen kentlerdir


            Dünyada, en ideal şehirler ise ormanla iç içe ama aynı şekilde merkezi belli olmayan ve bütün şehir imkânları da yanı başında, yani şehir-kır antitezlerini, sentezleyebilmiş kentlerdir.               .
             Bugün bakıyoruz; belediyeler, kentin  “Tek merkezli” olmasını, kalıcı kılacak yatırımların gerçekleşmesini adeta teşvik ediliyor. Şehirlerini merkezindeki, Süper Marketler ve iş yerleri,  buna, en güzel örnektir. Bu yatırımlar, beraberlerinde şehircilik sorunlarını da  beraberinde getiriyor.    


             Oysa 21.yüzyıl’daki enformasyon toplumlarının, daha fazla üretmek ve daha fazla tüketmek, değerlerine, yeni değerler ilave etmek, istek ve arayışı,  öyle görülüyor ki “geleceğin şehri”ni belirleyici olacaktır.  Ve geleceği şehri, bugünkünden, daha çok  “ insan için” “yaşanabilir” kentler olacaktır. 


 


 


 


 


 


 


 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM) Arşivi