Eskişehir’ de, Sanayinin gelişmesi için, yapılması gerekenleri ve sanayicilerin beklentileri ile ilgili, “Eskişehir Sanayisi 2023 Vizyon Programı Sorunlar / çözümler / Projeksiyon” başlıklı rapor hazırlandı.

        Rapor,  Eskişehir Sanayisinin, ihtiyaçlarının tespiti yanında, Eskişehir Sanayi Odasının vereceği hizmetler, reel projelere, temel teşkil ve rehberlik etmesi amacıyla hazırlandı.

         Rapor hazılanırken, bakanlıklar, çatı kuruluşlar, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile, valilik, milletvekilleri, belediyeler, BEBKA, KOSGEB, İŞKUR, STK’lar ve  üniversitelerle iştişare yapılarak,  şehre, ilişkin verileri ve bakış açıları da dikate alındı.. 

           Ayrıca Raporda,  piyasalar endeksi, küresel rekabet edebilirlik endeksi, yenilikçilik (İnovasyon) endeksi, inovasyon kapasitesi endeksi) incelenerek, dünyada ve ülkemizdeki sanayileşme durumu değerlendirilmiştir.

          Yine raporda, sanayileşmede, engel teşkil eden, işsizlik, cari açık gibi sorunları çözmek için  OSB’ de, yüksek katma değerli ürünler üretilip, bu ürünlerin ihraç edilmesi öngörülmektedir.

          Raporda, sanayimiz ile ilgili hedefler, umut vericidir. çünkü yıllarca, Eskişhir Sanayisi ile ilgili  “üRETİM” ve “YAPISAL” yapısal sorunlar” hakkında, önemli bir gelişme olmadı.  Her krizde, siyasi iktidarın, ekonomik strateji ve “ Sabit Kur” politikalarını eleştirildi.

              Oysa Eskişehir sanayisinin, durgunluk yaşaması ve zor durumda olmasının neden/nedenleri,  siyasi iktidarın, ekonomik politikalarından ziyade, OSB’nin, bünyesindeki yapısal sorunlardan kaynaklanmaktadır.

               ESO, Organize Sanayi Bölgesi’ ne, yatırım yapacak yatırımcılara, yıllardır bir  “MASTER” planı sunamadığı gibi, yanlış yatırımlara da rehberlik yapmadı. Yıllardır da çok az miktarda, özkaynakla başlatılan ve tamamen kredilerle tamamlanan yatırımlar, üretim döneminde çok ciddi işletme sermayesi ihtiyacı ile karşı karşıya kaldılar.

                 OSB’ deki yatırımların, büyük çoğunluğunda, uzman görüşüne önem verilmemiş, Proje grubu oluşturulup, yatımların kârlılığı konusunda, tartışmalar yapılmamıştır. OSB’ de, kurumsallaşma ve ekip yönetimine, profesyonel yöneticiye, gerektiği kadar yer ve önem de verilmemiştir.

             OSB’ deki işletmeler, sahip yöneticilik felsefesi hakim olmuştur. Bu alanda, ESO’ nun, rehberlik yapmaması, ulusal ve global pazarlarda lobi oluşturamaması ve benzer onlarca yanlışlık ise durgunluğa, daha da ivme kazandırmıştır. Kentin üretimden çok, tüketime önem vermesi, süper marketlerdeki yanlış strateji,  kenti üreten değil, tüken kent haline getirdi.

                Hâlbuki çağımızda, üretimle ilgili geleceğe yönelik çok önemli gelişmeler var.   özellikle de sanayi ötesi toplumlarda, yani bilgi toplumlarında, çok kısa süreli üretimler söz konusu olacaktır. Kitle üretim ve tüketim ortadan kalkacak, üretimler, kişiye yönelik olacaktır. Esnek talebe, ancak esnek arz talep, cevap verebilecektir.

             ESO ve EOSB durgunluk, 1960’dan sonra başladı. Yatırımlar durdu, Un ve toprak sanayinde, bir gerileme söz konusu oldu. Gerçi Rahmetli Mümtaz Zeytinoğlu’ nun, ESO Başkanlığı yaptığı dönemde, sanayide bir aşama kaydedildi. Hata Eskişehir “Orta ve İç Anadolu Bölgesi’nin Ticaret Merkezi “ olarak düşünüldü.

                Eskişehir,  sanayimiz için  tespit edilen hedefler ve alınan karalar sürekli, kalıcı ve sonuç alıcı bir şekilde, Rahmetli Zeytinoğlu’ dan, sonra gelen ESO  yönetimleri tarafından hayata geçirilmedi. Bu nedenle de Eskişehir, sanayi ve ekonomide istenen ve kendisinden beklenen atılımı yapamadı. Yapısal sorunlar ise tuzu biberi oldu.

             Eskişehir, dünyadaki ekonomi ve sanayi alanlardaki gelişim ve değişimleri bünyesine taşıma yanında, teknoloji üretmek ve transfer etmek zorundadır. En önemlisi de işletmelerdeki yapısal sorunları, ivedilikle çözmesi gerekir. çünkü, Eskişehir ekonomi ve sanayisinin, ulusal ve global pazarlarda rekabet şansı, bu sorunların çözümüne bağlıdır.                

               öncelikle mevcut işletmeler arasında, “küme”,  “sektörel” veya “çatı” şirketleri oluşturulmalı, ”AR-Ge” çalışmaları, ivme kazanmalı, pazar arayışı sürdürülmeli, işletmelerdeki yapısal sorunların çözümü için de ESO ve OSB tarafından, eğitim çalışmaları sürekli, kalıcı ve sonuç alıcı biş şekilde, gündemde tutulmalı, üniversite ve sanayi işbirliği, mutlaka sağlanmalı, hatta kurumsallaştırılmalıdır.

                Bilinmelidir ki,21.yüzyılda, yeni bir ekonomik düzende, yatay entegrasyon, esnek arz-talep, uzman üniteler, hizmet birimleri ve KOBİ ağırlıklı bir sanayi dokusunda, büyük işletmelerle, KOBİ’ ler afsalının kurulması kaçınılmaz olacaktır. 

.              Eskişehir, 21. yüzyılda,  ulusal ve global pazarlarda, rekabet edebilmesi için, üretim ve tüketim felsefesinde, ciddi değişimler yapmak, esnek arz ve talep, en önemlisi de kişiye özel üretimi de ön plana çıkarmak zorundadır.

            Ancak bu alanlarda geç kalınmamıştır.  Yeter ki şirketlerimiz, özellikle de ESO ve OSB , tarafından,  kentin sanayileşmedeki serüveninin,  dünü, bugünü ve geleceği, iyi idrak edilsin, bu idrak ışığında, kararlı adımlar atılsın.